თურქულ და ქართულ ფრაზეოლოგიზმთა შეპირისპირებითი ანალიზი

ანოტაცია

ნაშრომში მოყვანილი ფრაზეოლოგიური ერთეულები აღე­ბუ­ლია თურქულ ფრზე­ოლ­ოგიზმთა ლექსიკონებიდან (Türkçe Deyimler Sözlüğü). თურქეთისა და საქართველოს მეზო­ბლობამ და მრავალხმრივ კავშირმა, თავისთავად გავლენა იქონია და კვალი დატოვა, როგორც ისტორიაში, ასევე ენაში, ამის დამა­და­სტურებელია ნაშრომში მოყვანილი მაგალითების ჩამონა­თვა­ლიც. ვინაიდან როგორც ქართულ ასევე თურქულ ენასაც დიდი ხნის ისტორია გააჩნია, რათქმაუნდა ამდენად მდიდარი და მრა­ვა­ლმხრივ საინტერესოა ფრაზეოლოგიზმებიც, რადგან ერთ ერ­თი განსაკუთრებული ადგილი უჭირავთ ენაში. ამ ორ ენას შორ­ის არსებული მსგავსება ენობრივი კვლევისათვის ძალზედ საი­ნტერესო და შრომატევადია, თანამედროვე ეპოქაში მეტად გავ­რცელებულია ლინგვოკულტურული კვლევები, რომელ­თაგა­ნაც ერთ - ერთი მნიშვნელოვანი საკითხი სწორედ ფრაზეო­ლო­გიური ერთეულებია. საკითხის ინტერესს ფრაზეოლოგიურ ერ­თ­­ეუ­ლთ­ა­შეპირისპირებითი ანალიზის საფუძველზე მიღებული იდენ­ტ­ურობა ქმნის.

ფრაზეოლოგიზმებს დიდი მნიშვნელობა ენიჭება კულტ­ურის მხრივ, ვიანიდან თით­ოეული ფრაზეოლოგიზმის ჩამოყა­ლ­იბებასა და დამკვიდრებას მისი ისტორია აქვს, ამასთანავე ხში­რად ვხვდებით ისეთ ერთეულებს, რომელთა შემადგენელი სიტ­ყ­ვათა წყობა რელიგიურ და კონკრეტული ეთნოსის ტერმი­ნო­ლ­ოგიას შეიცავს.

თურქულ ქართული ფრაზეოლოგიზმების შეპირისპი­რე­ბითა და მათი ანალიზით იკვე­თება სამი სხვადასხვა ვარიანტი, ესენია: პირველი, იდენტური ფრაზეოლოგიზმები: რომელთა მნ­ი­­შვნ­ელობაც და სტრუქტურაც ერთამანეთის იდენტურია, მე­ორე, შესატყვისი ფრა­ზე­­ოლ­ოგიზმები: რომლებიც სტრუქტუ­რ­უ­ლად და სიტყვათა მნიშვნელობებით ერთ­მანეთისაგაგ განსხვავდებიან თუმცა შესატყვისი მოგვეპოვება ქართულ ენაში და მესამე „უთა­რ­გ­მნელი“ ფრაზეოლოგიზმები: რომლის იდენტური და შესატყ­ვ­ისი ერთეულები არ მოგვეპოვება ჩვენს ენაში, ასეთ ერთეულებს ძირითადათ რელიგიურ და ადათ-წესებზე დაყრდნობით ჩამოყ­ალიბებული ფრაზეოლოგზმები წარმოადგენენ.