იემენის სამოქალაქო ომის თავისებურებები
DOI:
https://doi.org/10.61671/hos.7.2024.7797საკვანძო სიტყვები:
იემენი, რეგიონი, აქტიური, ომი, დაპირისპირება, რელიგია, ყურე, ქვეყანა, უსაფრთხოებაანოტაცია
ახლო აღმოსავლეთი მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე უფრო რთული რეგიონია. იგი კონფლიქტების სიმრავლით გამოირჩევა. რეგიონის ქვეყნებს შორის ან კონკრეტული ქვეყნის შიგნით ხშირია კონფლიქტები და დაპირისპირებები, რაც მეტ-ნაკლებად მთელი რეგიონის უსაფრთხოებაზე აისახება.
იემენში სამოქალაქო ომი უკვე წლებია მიმდინარეობს. ომის დაწყბისთანავე, პროცესები ბევრად გასცდა ამ კონკრეტული ქვეყნის ფარგლებს. მასში აქტიურად ჩაერთნენ როგორც შიდა, ასევე გარე აქტორები. აქედან გამომდინარე, იემენის სამოქალაქო ომი ახლო აღმოსავლეთის რეგიონის ერთ-ერთ აქტუალურ პრობლემად იქცა. ამ ომში ერთმანეთს უპირისპირდება არა მხოლოდ ქვეყნის ხელისუფლება და მისი მოწინააღმდეგე ოპოზიციური დაჯგუფება, ჰუთიების სახით, არამედ მან რელიგიური სახის დაპირისპირებაც შეიძინა. იემენის სამოქალაქო ომში ჩაერთო „შიიტების დამცველი“ - ირანის ისლამური რესპუბლიკა და საუდის არაბეთის სახელმწიფო, რომელიც თავის თავს სუნიტების მედროშედ მიიჩნევს. პირდაპირ თუ ირიბად ჩართულნი არიან სხვა გარე რეგიონული აქტორებიც.
ყოველივე ამის გამო, ომმა საკმაოდ რეზონანსული ხასიათი მიიღო და გახანგრძლივდა. აღნიშნული სამოქალაქო ომის გახგრძლივების მიზეზი როგორც შიდა, ისე გარე პოლიტიკურ აქტორებს შორის შეუთანხმებლობაა. საუბარია ადენის და ბაბელმანდაბის ყურეებზე, რომლებსაც უდიდესი სტრატეგიული მნიშვნელობა აქვთ. ომის დასრულების შესახებ ჯერ-ჯერობით არავითარი ვარაუდიც კი არ არსებობს. ქვეყანა გაყოფილია ორ ბანაკად, არის ჰუმანიტარული კრიზისი. შესაბამისად, მძიმეა ეკონომიკური მდგომარეობაც.