„რელიგიური ნიშნით რეპრესიები საბჭოთა საქართველოში“ (შსს არქივის მონაცემების მიხედვით)

ანოტაცია

ჩვენი კვლევის საგანს წარმოადგენს „შოთა რუსთაველის საქართველოს ეროვნული სამეცნიერო ფონდის“ მიერ დაფინ­ან­სებულ 2022 წლის ფუნდამენტური კვლევების სახელმწიფო სამე­ცნიერო საგრანტო კონკურსის პროექტის (NFR-22-21090)  - „რელ­იგიური ნიშნით რეპრესიები საბჭოთა საქართველოში (შსს არქი­ვის მონაცემების მიხედვით)“ მიმოხილვას, რომელიც ხორც­იე­ლდება რელიგიის საკითხთა სახელმწიფო სააგენტოს ინიც­ია­ტივით, საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს არქივთან თანამშრომლობით.

რეპრესირებულ პირთა ბედი გვიჩვენებს, თუ რა ტრაგ­იკ­ული შედეგები მოჰყვა საბჭოთა კავშირის იმპერიულ გადაწყ­ვე­ტილებებს რიგითი ადამიანებისთვის. საბჭოთა რეპრესიების საკითხი ერთ-ერთი შეუსწავლელი სფეროა არა მარტო ქართულ, არამედ პოსტსაბჭოთა ქვეყნების სამეცნიერო ლიტერატურაშიც. ამ მხრივ განსაკუთრებით საინტერესოა ათასობით რეპრე­სი­რ­ებულ სასულიერო პირთა საქმეები, რომელიც სხვადასხვა არქი­ვშია დაცული.  თემა ითვალისწინებს მკვლევართა ჯგუფის მიერ საქართველოში საბჭოთა პერიოდში (1921-1991 წლებში) რელიგ­იური ნიშნით განხორციელებული რეპრესიების  და რეპრეს­ირ­ე­ბ­ული სასულიერო პირების შესახებ ჩატარებული კვლევის გაშ­უქებას. საქართველოს ანექსიის (1921 წ.) შემდეგ, აქტიურად დაი­წყო „წითელი ტერორი“ და ათეისტური რელიგიური პოლი­ტი­კის გატარება იმ პერიოდში მოღვაწე ყველა დენომინაციის წინააღმდეგ: დაიხურა ასობით საკულტო ნაგებობა, რელიგიური სკოლები, განსაკუთრებული სისასტიკით დაიწყო მართლმად­იდებლური, კათოლიკური, სომხური-სამოციქულო, ქრისტი­ა­ნულ-პროტესტანტული, სხვა ქრისტიანული  მიმდინარეობების, ასევე იუდეური, ისლამური თემების სასულიერო პირების რელ­იგიური მოტივებით დევნა. სასულიერო პირთა დევნის საფუ­ძვლად იყენებდნენ მათ ანტისაბჭოთა და კონტრრ­ევო­ლუციური აგიტაცია-პროპაგანდის და სხვა სახის ბრალდებას.  დამუშა­ვე­ბული იქნა იმ სასულიერო პირთა შესახებ ინფორმაცია, რომლ­ებიც სასჯელის სამი კატეგორიით იქნენ დასჯილნი - დახვ­რეტ­ილები, პატიმრობამისჯილები და გადასახლებულები.

მიმდინარე პროექტში მონაწილეობას იღებს მკვლევართა ჯგუფი: ზვიად ტყაბლაძე (პროექტის ხელმძღვანელი), გიორგი პატაშური (პროექტის კოორდინატორი), ზაზა ვაშაყმაძე, სერგო ფარულავა, აბესალომ ასლანიძე, მარინე მაზმიშვილი, დავით დავითაშვილი, ბადრი ჩერქეზიშვილი, ლალი ეხვაია.