მითოლოგიური რიცხვი შვიდი თურქმენულ კულტურაში
DOI:
https://doi.org/10.61671/hos.7.2024.7828საკვანძო სიტყვები:
თურქმენული კულტურა, თურქმენული მითოლოგია, შვიდი, თურქმენული ხალ-ხური რწმენა, თურქმენული ტრადიციებიანოტაცია
რიცხვები მითოლოგიის სიმბოლური კოდებია. ისინი ატარებენ არქაული რწმენისა და ტრადიციული ცხოვრების საიდუმლოებებს წარსულიდან დღემდე. რიცხვი შვიდი გვხვდება ხალხური ლიტერატურის უამრავ ნაწარმოებში. რიცხვი შვიდი არის ერთ-ერთი განსაკუთრებული რიცხვი. არსებობს ინფორმაცია შვიდის შესახებ მსოფლიოს ყველა საზოგადოებაში, რწმენასა და კულტურაში. ადამიანები იყენებენ რიცხვს შვიდს სამყაროს შექმნის, ცის, სამოთხისა და ჯოჯოხეთის და ა.შ. ასახსნელად. შვიდი არის საბავშვო რითმების რიცხვი. ბევრი საზოგადოება არ ატარებს მნიშვნელოვან რიტუალებს მათი შვიდჯერ გამეორების გარეშე. რაც შეეხება თურქ ხალხებს, შვიდი ძალიან მნიშვნელოვანია თურქმენებისთვის. თურქმენულ მითოლოგიაში შვიდი განსაკუთრებულია. ის უფრო მეტად თვალშისაცემია ვიდრე სამი, ხუთი, ცხრა და ორმოცი. შვიდი გვხვდება თურქმენების ყველა ტრადიციაში დაბადებიდან სიკვდილამდე. საბავშვო რიტუალებში, ქორწინებასა და სიკვდილში რიცხვი შვიდი წარმოდგენილია როგორც ფორმულა. ამ ფორმულით მთავარი სათქმელია ხაზგასმული. ადამიანებს შვიდჯერ გამეორებით უკეთ ესმით და იმახსოვრებენ სიტუაციებს, ქცევებს და სახელებს. შვიდი გვხვდება როგორც სტილისტური რიცხვი ზღაპრებში, ეპოსებში და ლეგენდებში. თურქმენულ საზოგადოებაში შვიდის ფარგლებში იხსნება დადებითი და უარყოფითი სიტუაციები და ქცევები. ეს შვიდეული ატარებს მითოლოგიისა და კულტურული იდენტობის კვალს. ბევრი თურქმენული რიტუალი არ არის სრულყოფილი შვიდჯერ შესრულების გარეშე. წინამდებარე სტატიაში პირველად არის მოცემული ზოგადი ინფორმაცია რიცხვი შვიდის შესახებ. აქვეა მოცემული შვიდის მაგალითები თურქმენულ კულტურაში, ხალხურ ლიტერატურასა და რწმენაში. ამ შვიდეულში შედის ოჯახი, შთამომავლობა, ცუდი ქცევის ქალები და სტუმართა გართობის ტრადიციები. საბოლოოდ კი შეფასებულია რიცხვი შვიდის მაგალითები, რომელსაც მითოლოგიური ფესვები აქვს თურქმენულ კულტურაში. აღსანიშნავია, რომ განხილული მაგალითები სოციოლოგიურ, რელიგიურ და კულტურულ ხასიათს ატარებენ.